مسجد بی‌بی خانم

مسجد بی‌بی خانم یا مسجد بی‌بی خاتون یکی از بناهای بنام سمرقند است. بی‌بی خانم نام همسر تیمور بود. تیمور پس از لشکرکشی خود به هندوستان، تصمیم گرفت مسجدی بزرگ را در پایتخت کشور بزرگ خود، سمرقند بسازد.

دیوار خارجی این بنا ۱۶۷ متر درازا و ۱۰۹ متر پهنا و بلندترین نقطه آن (نوک گنبد) ۴۰ متر بلندی و ورودی آ ن هم ۳۵ متر بلندی دارد. قرآن مرمری بزرگی هم در حیاط آن است.

تیمور با غنایم زیادی که (۹۰ فیل آن‌ها را حمل می‌کردند) از هند در سال ۷۷۸ خورشیدی آورده بود خیلی زود دستور ساخت مسجد را داد و در ۵ سال ساخت مسجد به پایان رسید.

گنبد ۴۰ متری مسجد

به دلیل سرعت زیاد در ساخت این مسجد، بنای آن استحکام کافی را نداشت و به تدریج در سال‌ها و سده‌های پسین دچار آسیب‌های زیادی شد، در پی زلزله سال ۱۲۷۶ خورشیدی، بخش زیادی ازین بنا فروریخت. در سال ۱۳۵۳ این مسجد بازسازی شد.

در جلوی این مسجد بازار سمرقند قرار دارد که با گذشت سده‌های زیاد دگرگونی چندانی نیافته‌است.

نگاره گرفته شده در اوایل قرن ۲۰ میلادی که مسجد را پس از زلزله نشان می‌دهد.